6.3 Bedrog

‘Donald Trump is on the phone for you.’ Aanvankelijk dacht Paula White dat het een grap was, maar hij was het écht. Trump had de 20 jaar jongere televangelist, destijds met haar tweede man Randy White eigenaar van een ‘mega-church’ in Tampa, Florida, op televisie gezien in 2002 en zocht contact met haar. Tegenwoordig is zij getrouwd met haar derde man Jonathan Cain en is zij de predikant van het New Destiny Christian Center in Apopka, Florida.¹

Paula: ‘I got on the phone, and he started to quote back to me three sermons that I’d preached – I mean, verbatim. I’d done this series about the “Value of Vision,” and Trump said, “You’re fantastic.” He said the sermons really ministered to him. We began to have a conversation.’

Trump vertelde haar over zijn vroegere dominee Norman Vincent Peale and over hoe goed diens preken altijd waren. Hij vroeg haar of zij ooit in New York was. Van het een kwam het ander en zij werd ‘friends with the entire family’.² Zij kocht een appartement in Trumps 502 Park Avenue gebouw in New York, en hij bezocht regelmatig haar bijbelstudies als zij in New York was. Hij nodigde haar uit om tijdens opnames voor The Apprentice het gebed te leiden. Zij bad met hem voordat hij optrad op de Republikeinse Conventie. En hij vroeg haar om tijdens zijn inauguratie een gebed uit te spreken (zie vorige hoofdstuk).³

God was duidelijk instrumenteel geweest in de ontmoeting. Paula: ‘I didn’t know if he did or if he didn’t have a relationship with the Lord. But God connects to people strategically and sovereignly for purposes. I felt that the Holy Spirit whispered to my heart and said, “Show him who I am.” And so that was my assignment – just to be his friend.’⁴

Tegen Trump zei ze: ‘I don’t want your money, I have enough of my own. I don’t want your fame, I have enough of fame. I want your soul. I’m here for one purpose – to be your friend and show you who God is.’ ⁵

Na Trump te hebben leren kennen, ontdekte zij  ook dat hij een voorliefde voor Southern Gospel-muziek had, zoals van The Gaithers, die hij op Christian TV had gezien. Zij stuurde hem op verjaardagen of andere gelegenheden tapes van Bill Gaither, tesamen met preken en boeken. In de loop der jaren ontwikkelde White een innige band met Trump: ‘Have I had in-depth spiritual conversations with Mr. Trump? Absolutely. Let me say something very literally about our President: 100 percent, he has a relationship with God through the Lord Jesus Christ as his savior.’ ⁶ Daar had Trumps persoonlijke advocaat Michael Cohen echter zo zijn eigen gedachtes over.

In 2011 bouwde God ongemerkt voor het grote publiek verder door aan het masterplan dat hij voor Trump en Amerika in petto had. In hetzelfde jaar dat Hij verscheen aan voormalig brandweerman Mark Taylor, regelde Hij middels zijn andere instrumenten op aarde ook een ontmoeting van Trump met meer dan 50 evangelische leiders in Trump Tower. Donald overwoog namelijk om mee te doen met de presidentsverkiezingen van 2012, en hij wilde peilen of hij in dat geval de steun zou kunnen verwerven van de belangrijkste Amerikaanse christelijke leiders.

Getuige van die eerste bijeenkomst was zijn persoonlijke advocaat/fixer Michael Cohen, die pas eind 2020 verslag deed van die gebeurtenis in zijn boek Disloyal, The True Story of the Former Personal Attorney to President Donald J. Trump. Hierin haalde het uitgetreden sektelid onder meer herinneringen op aan de eerste ontmoeting tussen Trump en de evangelische gemeenschap in Trump Tower.

‘So how did the amoral Trump come to be beloved by evangelical voters?’ vroeg Trumps afvallige fixer zich af in zijn boek, dat hij in 2020 schreef tijdens het uitzitten van zijn gevangenisstraf, gestraft voor misdaden in dienst van ‘The Boss’ (zijn aanduiding van Trump). Cohen noemde de band tussen zijn baas en de evangelicals een ‘mystery’, aangezien ‘places of worship held absolutely no interest to him, and he possessed precisely zero personal piety in his life – but he knew the power of religion, and that was a language he could speak.’⁷

Cohen beschreef hoe hij persoonlijk getuige was van de eerste ontmoeting van Trump met meer dan 50 evangelische leiders in 2011. De bedoeling was een meeting op de 25ste verdieping van Trump Tower ‘to discuss his potential candidacy and the spiritual and political dimensions of his campaign. The idea was for Trump to solicit their support.’⁸

Cohen: ‘As an organizer, I went to watch the proceedings, and what I saw was amazing … Sitting around the long conference table, the group started to discuss Trump’s three marriages, his views on abortion, homosexuality, family values, America’s role in the world, and God’s place in the Boss’s heart.’ Trump haalde al zijn jeugdherinneringen aan Norman Vincent Peale aan, de protestantse prediker en auteur van The Power of Positive Thinking (zie hoofdstuk 1.10)

Cohen: ‘When Trump was sitting in the pews as a boy, Peale was one of the most famous pastors in the world, which had to impress the kid, but it was the cultlike egomania that he urged Christians to follow that seemed to have penetrated the little Donny’s impressionable brain.’⁹

De fixer zag met immer stijgende verbazing hoe Trump de evangelicals om zijn vingers wond: ‘As the evangelicals inhaled Trump’s Norman Peale horse shit, they solemnly asked to approach him to “lay hands” on him. I watched with bated breath. Trump was a massive germophobe … so the idea of dozens of sets of hands touching his clothing and skin would appall him, I knew.’

Kennelijk had Paula White Trump vooraf goed voorbereid op wat er zou komen, zonder medeweten van Cohen. White had een andere band met Trump dan Cohen. Hij wist hoe het er in de juridische wereld aan toe ging, maar zij wist de weg in de spirituele wereld. Trump deed alles goed.

Cohen zag dat zelfs dat ongebruikelijke verzoek Trump niet uit zijn evenwicht bracht: ‘But even this didn’t faze the Boss: he closed his eyes, faking piety, and gave the appearance of feeling God’s presence as the assembled group called for guidance in determining the fate and fortune of Donald Trump, America, and the message of Jesus Christ.’

Onder de aanwezigen in 2011 bevonden zich mensen als Jerry Falwell Jr. en Dr. Creflo Dollar, een predikant uit Atlanta die zijn parochianen om contributies vroeg voor de aanschaf van een $65 miljoen kostende Falcon 7X-privéjet, ‘to safely and swiftly share the Good News of the Gospel worldwide’. Deze leiders begrepen Trump en hij begreep hun. Iedereen wist hoe zij hun eigen rol in dit toneelstuk geloofwaardig moesten opvoeren. Hier in Trump Tower, in elkaars aanwezigheid, en thuis, op het podium in aanwezigheid van hun eigen volgelingen.

Michael Cohen was verzeild in een andere wereld en keek naar de poppenkast die zich voor zijn ogen afspeelde, alsof hij als enige in het publiek zat. Cohen: ‘Watching Trump, I could see that he knew exactly how to appeal to the evangelicals’ desires and vanities – who they wanted him to be, not who he really was.’ Interessant hoe deze Trump-kenner het verwoordde: Trump wist precies wie zij wilden dat hij was, niet wie hij werkelijk was. Donald Trump was een topacteur en dit was waarschijnlijk één van zijn beste debuutoptredens in een nieuw toneelgezelschap.

Cohen: ‘Everything he was telling them about himself was absolutely untrue. He was pro-abortion; he told me that Planned Parenthood was the way poor people paid for contraception. He didn’t care about religion. Homosexuals, divorce, the break-up of the nuclear family – he’d say whatever they wanted to hear, and they’d hear what they wanted to hear.’¹⁰

De door Cohen beschreven bijeenkomst van Trump met de evangelische leiders in 2011 beleefde op 1 september 2017 een herhaling in The Oval Office. Het was Trumps eerste jaar als president en hij wist hoe belangrijk het was om zijn band met de evangelical leaders goed te onderhouden. Onderstaande foto is gemaakt ter gelegenheid van het tekenen van een proclamatie om die zondag een ‘National Day of Prayer’ te verklaren voor mensen die door Hurricane Harvey waren getroffen.¹¹ In hoofdstuk 4.13. Persoonscultus toonde ik dezelfde foto. Jerry Falwell Jr. leidde het gebed.

Het moment waarop Trump in 2011 zijn toneelstuk opvoerde voor de leiders van de Amerikaanse evangelicals was het moment waarop Michael Cohen zijn epiphany beleefde: ‘This was the moment, for me: the split second when I knew Trump would be president one day.’ Het verschil met brandweerman Mark Taylor, die zijn visioen ervoer terwijl hij naar een televisiebeeld van Donald Trump keek (zie hoofdstuk 6.1), was dat Cohen zijn openbaring niet toeschreef aan God. Cohens visioen was gebaseerd op zijn eigen intuïtie en kennis, gebaseerd op zijn jarenlange aanwezigheid in de onmiddellijke omgeving van Donald Trump.

Cohen: ‘It was an intuition, but it was also based on the intangibles. Trump’s answers to their questions were compassionate, thoughtful, Godly, in a way that I knew in no way reflected his beliefs or way of seeing life. He could lie directly to the faces of some of the most powerful religious leaders in the country and they believed him – or decided to believe him, a distinction with a real difference.’¹²

Cohen: ‘If you knew Trump, as I did, you would have a hard time keeping a straight face at the sight of him affecting the serious and pious mien of a man of faith. I know I could hardly believe the performance, or the fact that these folks were buying it.’¹³ In die meeting in 2011 werd de basis gelegd voor Trumps latere presidentschap. Cohen: ‘Trump was imperfect, they knew, with his multiple marriages and carefully cultivated reputation as a womanizer. But he knew what they really cared about – the core, core, core beliefs. Anti-abortion laws, Supreme Court justices, opposition to gay marriage and civil rights, and the cultural warlike rhetoric aimed at godless liberals. That was Trump’s rat-like cunning, and it was a talent I knew then that he would ride all the way to the White House.’¹⁴

De ambitieuze verkoper in Trumps persoonlijkheid had haarfijn geweten welk imago hij zich aan moest meten om zichzelf voor de zoveelste keer in zijn leven succesvol te verkopen. De evangelische leiders hadden na de voorstelling geconcludeerd dat zij Trump wel geloofwaardig konden doorverkopen aan hun achterban. Met hun eigen belangen in het achterhoofd besloten zij eensgezind het spel mee te spelen. Eén van die belangen was het behoud van de vrijstelling van belastingen voor kerken. In Trumps acceptatiespeech in 2016 zou hij die belofte letterlijk doen, daarmee de leiders aan zich verplichtend.

De blonde vrouw op beide foto’s uit 2011 en 2017 was Paula White. Zij had de eerste bijeenkomst in Trump Tower georganiseerd, samen met Michael Cohen, en zij zou een belangrijke rol spelen in het evangelische theater dat Donald Trump de steun van miljoenen Amerikaanse christenen zou bezorgen. En theater was het. Maar 2011 was nog niet het juiste moment geweest om het op te voeren op een nationaal toneel. Dat wisten Trump en White vooraf al. De bijeenkomst was bedoeld geweest om de stemming te peilen. Daar hoorde een passende ontknoping bij. Cohen was er getuige van.

Cohen herinnerde zich hoe de meeting destijds was afgerond: ‘The prayer was over, Trump opened his eyes as if he had indeed been in deep meditation and conversation with God.’ Vervolgens richtte Trump zich tot White, ‘in a referent tone’.

Trump: ‘What do you think about me running for president?’

Na die vraag lieten Trump en White enige tijd een beladen stilte in de ruimte hangen, terwijl gebogen hoofden zich oprichtten en ogen werden geopend. Cohen: ‘This was no longer a question about the ambitions of a billionaire celebrity – it was about the soul of the nation; the Almighty was being summoned to guide the faithfull. Paula White was very serious as she talked in a low voice, addressing the assembled in a passionate but measured way, Trump listening with yet more fake piety.’

White: ‘I don’t think the time is right.’

Trump: ‘I don’t either.’

De twee hoofdrolspelers hadden hun rollen perfect uitgevoerd. De scène zal ongetwijfeld ooit nog eens in een film worden nagespeeld, als proloog op het bizarre, door God gezegende presidentschap van Donald J. Trump.

In 2011 was de tijd nog niet rijp geweest. Trump kon zijn televisie-loopbaan nog een paar jaar te gelde maken met The Apprentice, en het was bovendien zeer de vraag of hij een kans had gemaakt om van Barack Obama te winnen. Volgens Michael Cohen zag de wereld van Donald Trump er in 2014 inmiddels anders uit. Cohen: ‘The Trump Organization was increasingly becoming a sleepy backwater, at least relatively speaking compared to other NYC developers, Celebrity Apprentice wasn’t on the air anymore, after slowly dying with falling ratings and increasingly idiotic story lines and obscure C-level contestants, denying the Boss the revenue stream he’d long relied on.’¹⁵

Trump achtte korte tijd later het moment wél aangebroken om een serieuze gooi te doen naar het presidentschap. Volgens Paula White’s versie werd zij in 2015 door Donald Trump opgebeld, met de mededeling dat hij overwoog om president te worden.¹⁶

Donald: ‘I really believe the Lord is speaking to me, that maybe I’m supposed to run for President.’

Paula: ‘As my friend, what can I do?’

De tijd was inmiddels rijp om de predikanten weer bij elkaar te roepen en deelgenoot te maken van Trumps conversatie met God. Dit keer was het menens. Trump benoemde White tot voorzitter van zijn ‘evangelical advisory board’, en daarmee de hooggeplaatste evangelical leider in de Trump-sekte. Brody & Lamb constateerden: ‘Time and again, White and various pastors have surrounded Trump and placed their hands on his shoulders as prayers were spoken.’ ¹⁷

Trump en White vergaten daarbij ook de zwarte evangelische leiders niet (de foto dateert uit februari 2020).¹⁸ Heel slim, want dat was hun beste ingang om de zwarte kiezers te verleiden dit keer niet op een Democratische kandidaat te stemmen, maar op hem. 9% van de zwarte protestantse gemeenschap was in 2020 van plan hun stem op Trump uit te brengen.¹⁹

Michael Cohen had scherp opgemerkt hoe Trump de evangelical leiders had weten te verleiden. Zij geloofden, of hadden besloten te geloven, dat Donald Trump de juiste kandidaat was om hun president te worden, en dat hij hun belangen zou dienen. De conservatieve media waren bereid te bevestigen wat hun kijkers en luisteraars wekelijks in de kerken te horen kregen.

De evangelische predikanten deden er alles aan om hun eigen volgelingen de blijde boodschap te brengen. Dat vergde soms wel enige overredingskracht, maar het verkopen van geloof was hun core business; daar waren zij goed in. Wie de boodschap van God kon verkopen kon ook de boodschap van Trump verkopen, mits zij zelf geloofden dat God Trump zelf had uitverkoren. En daar hadden zij zichzelf inmiddels van overtuigd.

De strategie van Trump en White bleek een doorslaand succes. De favorability rating van Trump onder witte evangelicals steeg gestaag van een dieptepunt van 39% in de winter van 2015-2016 naar 74% in maart 2017, en bleef jarenlang stabiel hangen rond de 70%. Deze doelgroep werd daarmee de ruggegraat van Trumps base.

Dat Trump ‘the chosen one’ was had hij overigens niet zelf bedacht. Dat was hem verteld door mensen die meer verstand hadden van God dan hij. En zijn christelijke vazallen om hem heen bevestigden het concept maar al te graag, keer op keer. De waarheid verdween langzaam maar zeker uit het zicht bij alle betrokkenen. Cohen schreef in zijn boek: ‘No one ever tells Trump the truth about his behavior and beliefs, or the consequences of his conduct and ignorance and arrogance, in business or in his personal life and now in politics.’

De consequentie daarvan was onontkoombaar. Eerst voor Trumps directe omgeving, daarna voor het hele land. Cohen: ‘Trump truly is a boy in a bubble, impervious to the thoughts and feelings of other, entirely and utterly focused on his own desires and ambitons.’

Zelf zou Michael Cohen het ook niet in zijn hoofd halen om zijn baas de waarheid te vertellen. Hij wist dat hij in dat geval uit de sekte zou worden gestoten. Hij had bijvoorbeeld de nodige kritiek op Trumps aankondigingspeech in 2015, maar geen haar op zijn hoofd die er aan peinste om die kritiek tegen zijn baas te uiten: ‘If I told Trump what I really thought, if I critiqued even one element of the rant, I would be banished forever, I knew.’ ²⁰

Een interessant onderzoek gedaan in november 2019 door Ryan Burge en Paul Djupe van de United Methodist bracht aan het licht dat alle inspanningen van Trump, White en andere kerkleiders en media-persoonlijkheden een meetbaar effect hadden bewerkstelligd bij hun doelgroep. Ruim 38% van de witte protestanten die meerdere keren per week hun kerk bezochten waren er van overtuigd dat Donald Trump was gezalfd. ‘Anointed’ door God.

Dat was een unieke prestatie van Trumps propaganda-inspanningen, want slechts 24,5% van deze belangrijke doelgroep dacht dat hetzelfde gold voor presidenten in het algemeen. Burge & Djupe publiceerden hun resultaten in de United Methodist Insight, dat als missie heeft: ‘Discerning God’s Will for the Future’.²¹

De onderzoekers waren ook benieuwd geweest naar de samenhang van deze scores met de mate waarin de ondervraagde al dan niet warme gevoelens had voor Trump. Burge & Djupe constateerden: ‘Warmer feelings toward Trump lead people to think he was annointed by God, but not more likely to believe all presidents are annointed.’²²

Rick Perry, Trumps minister van energie, was een van de hooggeplaatste evangelische christenen die beweerde dat president Trump ‘the chosen one’ was. Perry: ‘If you are a believing Christian, you understand God’s plan for the people who rule and judge over us on this planet and our government.’ Hij had zijn president een memo gegeven waarin hij alle koningen van Israël had opgesomd. Zij waren allen ‘ordained by God in the Bible’. Het goede nieuws voor Trump? ‘None of them,’ voegde Perry er aan toe, ‘were perfect’. Ergo: Trump paste precies in dat rijtje. Dominee Franklin Graham, zoon van Billy, had opgemerkt: ‘I think God was behind the last election.’ ²³

Het bedrog van Trump en zijn hofhouding had na enige tijd niet alleen het gewenste effect op de Amerikaanse evangelische gemeenschap. Donald Trump was het zelf ook gaan geloven, zo bleek in augustus 2019. Een kwestie van effectief zelfbedrog.

Trump moest, geheel volgens Gods plan, Amerika redden van de ondergang en beschermen tegen haar vijanden. Wie dan bijvoorbeeld? China! En de Europese Unie! President Trump had het al vaker gezegd, maar legde het voor de zoveelste keer nog eens duidelijk uit aan de pers: ‘China’s made $500 billion, ripped it out of the United States. And not only that, if you take a look, intellectual property theft, add that to it, and add a lot of other things to it. So somebody, excuse me, somebody had to do it. I am the chosen one.’

Dat was het moment dat hij verwachtingsvol naar boven keek, richting hemel. Even checken of God meekeek.

Daarna vervolgde de Gezalfde: ‘So I’m taking on China on trade and you know what, we’re winning. Because we are the piggybag. We are the ones that all the other countries, including the European Union, wants to rob and takes advantage of.’ ²⁴

God keek naar beneden, zag Trump staan, en had even een moment nodig om zich te realiseren wat Trump net had gezegd. Vervolgens aarzelde Hij geen seconde om in Trumps volgende zinnen een kleine, maar belangrijke correctie aan te brengen. Trump vervolgde zijn betoog met de tekst ‘Sorry, I was put here, I was put here by people to do a great job and that’s what I’m doing and nobody’s done a job like I’ve done.’²⁵ Het Amerikaanse volk moest per slot van rekening wel in de illusie blijven geloven dat het in een democratie leefde, waarin hun stem enige waarde had.

Telkens weer is gebleken hoe belangrijk de televisie is geweest in Trumps politieke loopbaan. Via de televisie hadden zijn kiezers hem vooraf al beter leren kennen, nog voordat hij zijn kandidatuur had aangekondigd. De conservatieve columnist David French merkte bijvoorbeeld op: ‘My wife and I watched The Apprentice from the beginning. We enjoyed the show, thought he had a funny persona. I also remember him from WrestleMania.’ ²⁶ Via de televisie had Trump uiteindelijk zijn christelijke kiezers gevonden, de ruggegraat van zijn achterban. En via de televisie had hij Paula White leren kennen.

White werd na de aankoop van een appartement in het gebouw Trump Park Avenue een buurvrouw van Michael Cohen. Cohen: ‘She had known Trump for more than a decade, after he’d seen her show on TV and he’d invited her to come to Atlantic City to give him private bible studies, her version of prosperity gospel the only conceivable version of Christianity that could appeal to Trump.’ Jammer dat Cohen de lezer niet uitlegde wat moet worden verstaan onder ‘private bible lessons’ aan Donald Trump, die geen enkele interesse had in de bijbel.

Cohen legde wél uit wat Trump in White herkende: ‘Self-interested, consumed by the lust for worldly wealth and rewards, with two divorces, one bankruptcy, and a Senate financial investigation – she was a preacher after Trump’s heart.²⁷

Brody & Lamb, auteurs van Trumps ‘spiritual biography’ The Faith of Donald J. Trump, schreven over Paula White: ‘Of all the Christian leaders who showed support for Trump, few have known him longer than White. And among the group, nobody received as much scorn or personal attack as White did during the 2016 campaign.’²⁸

Trump volgde ook andere succesvolle televisiepredikanten en maakte contact met hen als hij daar voordeel bij dacht te kunnen behalen. Bij de boekpresentatie van David Jeremiah, een van Amerika’s bekendste voorgangers en auteur van christelijke bestsellers, zaten Donald en Melania in het theater van Madison Square Garden op de eerste rij, om hem na afloop backstage te ontmoeten. Jeremiah trad daarna toe tot Trumps ‘faith advisory board’.

Maar in het universum van Trump was er niemand zoals Paula White. Een gepassioneerder pleitbezorger voor Trumps christelijke aanhang dan White is nauwelijks denkbaar, ofschoon ze in christelijke kringen niet onomstreden is vanwege haar wereldlijke uitleg van het geloof. In het boek The Faith of Donald J. Trump zei ze: ‘Way before his run for the Presidency, way before involvement in the Party, way before becoming a politician – he was a man seeking God. A man who was spiritually hungry, watching Christian television and listening to Southern Gospel music.’ ²⁹

Het had er alle schijn van dat Paula White in meerdere opzichten een belangrijke steunpilaar was geworden in Trumps leven, ofschoon over de precieze aard van hun innige, naar eigen zeggen puur vriendschappelijke, relatie met ‘in-depth spiritual conversations’ slechts gespeculeerd kan worden.

Cohen merkte in zijn boek terloops op: ‘The fact that she was beautiful and blonde didn’t hurt, either.’ ³⁰ White was inderdaad precies Trumps type, zowel qua innerlijk als uiterlijk. White speelde ook een rol in de familie, maar hoe die rol er precies uit zag bleef voor de buitenwacht onduidelijk. In december 2020 werd White samen met Ivanka Trump gefilmd tijdens het inladen van voedselpakketten voor getroffenen van de economische crisis.

White had het oor van de president, maar uit de foto’s zou je kunnen opmaken dat Melania er haar eigen gedachten op na hield. Van zowel Trump als White was bekend dat elk van hen een historie had van drie huwelijken en de nodige buitenechtelijke relaties, maar was dat voldoende reden tot argwaan? Niemand buiten de sekte wist er het fijne van. Alles zou White voor Trump doen, als je af mag gaan op haar eigen woorden. In 2019 zei ze: ‘To say no to President Trump would be saying no to God, and I won’t do that.’³²

Paula White ging Trump en zijn crew voor in gebed tijdens de eerste seizoensfinale van The Apprentice. Zij ging hem voor in gebed voordat hij het toneel betrad om de Republikeinse nominatie voor het presidentschap te aanvaarden. En zij ging hem voor in gebed tijdens zijn inauguratie.

Met het oog op de verkiezingen van 2020 zei White tegen The New York Post: ‘I’ve never seen the base more energized than it is now.’ Daar had ze gelijk in. Maar liefst 74 miljoen Amerikanen zouden op Trump stemmen. Niet genoeg, maar wel een record voor een zittende president.³¹

White en Trump zijn werkelijk soul mates, zijnde aanhangers van de ‘prosperity gospel’, maar die theologie is niet onomstreden in evangelische kringen. Dominee William J. Barber II, organisator van de Moral Mondays protestdemonstraties in North Carolina en spreker op de Democratic National Convention in 2016. Barber zei: ‘The so-called prosperity gospel is a false gospel. It is an attempt to interpret the gospel to be primarily about personal wealth and personal power, which is contrary to the ideology of Jesus where the good news was always focused on caring for the poor, the least of these, the stranger, the sick.’³³

Er waren wel altijd duidelijke aanwijzingen dat spiritual healer Paula White een grotere rol in het leven van Donald leek te spelen dan de alternatieve genezeres en handoplegster Greet Hofmans in het leven van koningin Juliana. Volgens Fox News-editor Caleb Parke gaf White Trump ook adviezen over politieke kwesties, zoals de verhuizing van de Amerikaanse ambassade in Israël naar Jeruzalem.³⁴ In dat opzicht leek ze meer op Billy Graham.

Maar ook bij juridisch-politieke kwesties leefde White hartstochtelijk met Trump mee. Het blad Orlando Weekly rapporteerde al in augustus 2017 dat White het volgende had gezegd over de invulling van vacatures voor federale rechters (let op het woordje ‘we’): ‘We’ve got 130 vacancies in the lower courts and he is appointing exactly what we have asked for, why we put him in position as the president. We said we will put you in because we want originalists, we want constitutionalists, we want our Supreme Court to be like Neil Gorsuch.’

White had er aan toegevoegd: ‘If we get two more – c’mon, if we get two more – and right now, I know we are scaring the literall hell out of demonic spirits by me saying this right now, because if we get two more, we will be able to overturn demonic laws and decrees that have held this nation in captivity.’³⁵

Aan het einde van Trumps presidentschap moesten vriend en vijand erkennen dat Trump zijn christelijke achterban op haar wenken had bediend als het ging om het benoemen van conservatieve rechters, met de benoeming van de ‘originalist’ Amy Coney Barrett als derde toevoeging aan het Amerikaanse Supreme Court.

Vanaf dat moment wisten conservatieve bureaucraten, wetgevers, juristen en rechters wat hen te doen stond. The Guardian berichtte op 22 december 2020: ‘In Indiana, the rights of same-sex parents have come under legal fire. In Mississippi, it is access to abortion. In Pennsylvania, it’s gun control. All three cases could be headed for the US Supreme Court, and the timing is no accident.’³⁶

Op regeringsvideo’s van C-SPAN was Paula White maar liefst 14 te keer te zien, bijvoorbeeld met een pleidooi voor bidden op openbare scholen.³⁷

In juni 2019 gaf White, inmiddels officieel verbonden aan Het Witte Huis als adviseur van het Faith and Opportunity Initiative, het startschot voor Trumps herverkiezingscampagne in een rally in Orlando, met een speech en een gebed, waarin zij de Almachtige opriep ‘every demonic network’ dat de president ondermijnde te ontmantelen. Uit haar gebed sprak weinig naastenliefde voor Trumps tegenstanders: ‘Let it be broken. Let it be torn down in the name of Jesus.’

White: ‘I pray for the Spirit of the Lord to rest upon our president. Father, you have raised President Trump up for such a time as this.’ Die woorden gingen er bij Trumps volgelingen in als… inderdaad: Gods woord in een ouderling. In feite was Paula White Trumps spirituele campagneleider. Zij regelde voor hem de hulp van God, Trumps ultieme sponsor, en van diens loyale volgelingen. Voor zolang het duurde, natuurlijk.

White overtuigde haar toehoorders van een zekere overwinning: ‘President Trump will overcome every strategy from hell and every strategy from the enemy.’ Daarin verwoordde zij ook haar eigen rol: ‘I secure his calling, I secure his purpose, I secure his family, and we secure victory in the name which is above every name … the name of Jesus Christ.’³⁸ Hierop brachten de gelovigen hun handen bij elkaar en richtten zij de blik omhoog, in het vertrouwen dat hun God en Zijn Zoon het beste met hen voorhadden.

In een YouTube-filmpje is een dankbare Trump te zien die zijn spirituele steun en toeverlaat van harte aanbeveelt: ‘Thank you, Paula, what a great job you do. The evangelicals. I hear we’re more popular than ever with the evangelicals. You’re the only one – and she’ll tell you the truth. She’ll only tell the truth.’³⁹  Bij die bewering paste een grote korrel zout, gegeven Trumps losse verhouding met de waarheid. Iedereen in de top van zijn sekte is bedreven in leugens en bedrog. Niemand van hen spreekt de waarheid. Voor het waarheidsgehalte van White’s uitspraken kunnen we zelf een oordeel vellen.

Voor een impressie van Paula White kan de lezer zelf terecht op YouTube.⁴⁰ Enige tijd geleden ging het viral op internet. Daarin is goed te zien dat hier een charlatan van het (on)zuiverste water bezig is haar publiek te bespelen, op een manier die bij televangelisten overigens niet ongebruikelijk is. Drama, entertainment, grote woorden en complottheorieën vliegen door de ruimte, alles met grote overgave gebracht door een ware demogaag. Als ze een cabaretier was zou je er om kunnen lachen. Op deze plaats volsta ik met een kleine greep uit White’s repertoire.

‘When I walk on White House grounds, God walks on White House grounds. I had every right and authority to declare the White House as holy ground. Because I was standing there and where I stand is holy. We are in a spiritual war right now. Here he is, the nominee. That has to be providence. That has to be the hand of God, in my opinion. And any tongue that rises against him will be condemned, according to the word of God. It is God that raises up a king. It is God that sets one down. And so when you fight against the plan of God, you’re fighting against the hand of God. You better believe that I’m walking around those parameters on this holy ground. I release angels right now, and the Holy Spirit, and walls of fire. I burn up every demonic altar in the name of Jesus and I call it to crumble.’

Je zou misschien denken dat het filmpje een sluw ge-edit, maar niet-representatief beeld geeft van White, maar dat valt wel mee. Dit is écht wat zij op het podium brengt. Bij een andere gelegenheid zei ze: ‘We command any satanic pregnancies to miscarry right now! We declare that anything that’s been conceived in satanic wombs that it will miscarry, it will not be able to carry forth any plan of destruction, any plan of harm.’⁴¹ Haar pro-life overtuigingen waren kennelijk niet op iedereen van toepassing.

Mocht je enige twijfel koesteren over de ware intenties van Paula White, en je afvragen wat White’s werkelijke motivatie was, dan is het volgende citaat misschien een aanwijzing. White: ‘There’s a department of treasury in heaven, and God is watching over everything you do and you are storing up that eternal treasure so far beyond, I think than we can even begin to imagine. You need to send in $3,500. You need to send in $35,000. You need to send in that $100,000 check.’

En mocht je je afvragen wat er met je gebeurt als je niet ruimhartig doneert aan White’s bankrekening, dan ben je gedoemd. White: ‘If you do not write that P.O. Box, and you do not call that toll-free number, and you do not become a ministry of sustainer, you will never see sustainment in your life and your dream will die, your call will die.’ Mogen wij hier uit concluderen dat Trump simpelweg onvoldoende had gedoneerd, waardoor zijn droom om herkozen te worden een stille dood stierf? Of is dat te simpel gedacht?

Haar optredens hebben haar geen windeieren gelegd. Zij bezit een privéjet, een huis van $2,6 miljoen en een condo in een van de Trumpgebouwen ter waarde van $3,5 miljoen. In 2007 was zij het doelwit van een onderzoek van de Senate Finance Committee naar ‘misuse of donations’. Verslaggever Stephanie Mencimer van de website Mother Jones rapporteerde dat White’s kerk $900.000 per jaar had betaald voor haar villa en een miljoen dollar aan salarissen van familieleden en het in de lucht houden van haar privévliegtuig. White weigerde mee te werken aan het onderzoek, maar de Republikeinse senator Grassley verbond geen consequenties aan zijn rapport in 2011. Voor $130 per stuk verkocht zij op haar website ‘Favor Seeds’, als oplossing voor problemen zoals schulden, depressie of een werk- of gezondheidsprobleem.^{42 en 43}

Verslaggever Will Peischel beschreef hoe White reeds in maart 2020 de aanzwellende coronacrisis benutte om volgers te bewegen geld aan haar kerk City of Destiny te doneren. Op dat moment telde Amerika 6.000 geïnfecteerden en waren er 146 Amerikanen overleden. White zag een nieuw verdienmodel opdoemen: ‘Every single day we are a hospital to the sick, not necessarily the physically sick. But we are a hospital for those who are spiritually sick’, en stelde haar donateurs voor om $91 te doneren, terwijl zij Psalm 91 citeerde.

Minder mocht ook, als je maar doneerde: ‘maybe $9 or whatever God tells you to do.’ Door White op te nemen in zijn staf van Het Witte Huis gaf Trump de zegen van zijn regering aan haar kerk, haar ‘faith healing’ en haar oplichterspraktijken om kwetsbare mensen te scheiden van hun zuurverdiende geld – iets wat hij zelf ook graag deed.⁴⁴

White beweerde dat zij een doctoral degree had, terwijl zij noch een college noch een seminary degree had behaald. Maar die graad had zij ook niet nodig om de logica van Donald Trump te kunnen volgen en zijn beleid te rechtvaardigen in lijn met de christelijke religie. Enige intellectuele lenigheid was daarbij wel gewenst. In juli 2018 sprak zij bijvoorbeeld over illegale immigratie. Ofschoon Jezus migreerde naar Egypte, zei White over Jezus: ‘It was not illegal. If he had broken the law, then he would have been sinful and he would not have been our Messiah.’⁴⁵ Zou dezelfde logica tegenwoordig op gaan voor Donald Trump? Dat zou dan zo klinken: wat Trump doet is niet illegaal. Als hij de wet had gebroken, dan zou hij zondig zijn en zou hij niet onze president zijn.

Southern Baptist theoloog en ethicus Russell D. Moore velde een duidelijk oordeel over Trumps spirituele leidsvrouw: ‘Paula White is a charlatan and recognized as a heretic by every orthodox Christian, of whatever tribe.’⁴⁶

Aan charlatans geen gebrek in de sekte van Trump. Charlatans zoals de conservatieve Wayne Allyn Root, radio host, conspiracy theorist en auteur van het boek Angry White Male, waarvan het voorwoord was geschreven door… Roger Stone. Root sloot zich aan bij de lange rij bekendheden die Trump goddelijke eigenschappen toe hadden gedicht. Hij merkte op dat ‘the Jewish people love [Trump] … like he’s the King of Israel. They love him like he is the second coming of God’.⁴⁷

De president was verguld met de uitspraak van Root en liet zijn volgelingen op Twitter weten dat hij zich dergelijke kwalificaties graag liet aanleunen.

Roots uitspraak, en met name Trumps reactie daarop, ging een enkele prominente evangelist echter te ver. Jay Lowder, een full-time evangelist en stichter van de Jay Lowder Harvest Ministries in Texas (zie ook het vorige hoofdstuk), noemde Roots woorden ‘shocking, blasphemous and sacrilegious’. Lowder bekritiseerde bovendien zijn eigen vakbroeders in augustus 2019 over hun slaafse houding jegens Trump: ‘The silence from my fellow evangelical colleagues, ministry partners and friends that has followed is deafening. Many of them refuse to call out moral failures on the right that they have so vehemently attacked on the left.’

Over de werkelijke status van Trump in Gods koninkrijk liet Lowder geen misverstand bestaan: ‘Trump is neither the “Second Coming of God” nor the “Messiah.” In repeating the profane quote, he gave a narcissistic endorsement and even thanked Root, a well-known conspiracy theorist, for his word.’⁴⁸

Lowder (de foto is van zijn facebook-pagina) waarschuwde voor het grote gevaar dat Trump liep. Daarbij verwees hij naar de geschiedenis, waar de Amerikaanse president waarschijnlijk onkundig van was: ‘Messianic claims are dangerous, because God does not share glory with anyone. Another historic leader, Herod Agrippa – the king of Judea after Jesus’ death, from 41 to 44 A.D. – once found himself in a similar situation. In the New Testament chapter of Acts 12, Herod was called “God.” Herod’s response? He took credit.’

Lowder: ‘The Lord’s response? He sent an angel to kill Herod. In Herod’s case, the Bible doesn’t say he repeated the title – only that he allowed it to be spoken.’

Lowder voegde er aan toe: ‘Perhaps the president can learn from Herod’s mistake.’

Zijn goedbedoelde waarschuwing was natuurlijk niet besteed aan Donald Trump.

The Lord’s response?

Geen tweede termijn, wel een tweede impeachment.

God does not share glory with anyone.