Project omschrijving

2.8 Lee Iacocca

‘You’re about to read the story of a man who’s had more than his share of successes’ en ‘Wherever I go, people always ask me the same questions. How did you get to be successful?’ Het hadden twee uitspraken van Donald Trump geweest kunnen zijn, maar het waren de openingswoorden van Chrysler CEO Lee Iacocca in Iacocca, an Autobiography in 1984.1 Iacocca schreef over zijn jaren als grote baas van de autofabrikant Ford Motor Company en zijn vernederende ontslag door Henry Ford II, oudste kleinzoon van oprichter Henry Ford. Een jaar na zijn ontslag had Iacocca zakelijk wraak genomen door de leiding bij concurrent Chrysler te accepteren en dat bedrijf te redden van een bankroet.

Iacocca was uitgegroeid tot een zakelijke superheld, een Amerikaans icoon van de jaren ‘80. Precies het voorbeeld wat de 38-jarige Trump op dat moment nodig had. Van Roy Cohn, die ook Iacocca als cliënt had, had hij de regels van het vuile spel geleerd, van succesvolle beroemdheden kon hij leren hoe je succesvol en beroemd kon worden en blijven. Van William Zeckendorf en Harry Helmsley had hij kunnen afkijken hoe hij de skyline van Manhattan kon veranderen. Van Lee Iacocca kon hij afkijken hoe je je beroemdheid als zakenman kon vermenigvuldigen door vaak op televisie te komen. Bovendien liet Iacocca zien dat je helemaal niet tot het einde van je leven hoefde te wachten om je autobiografie te schrijven (zeker niet als je het laat schrijven door een ghostwriter). Het mooiste van alles was dat zo’n boek een heuse bestseller kon worden.

LEE IACOCCA HAS IT

Iacocca’s boek was een must read voor Trump en zonder twijfel een na te volgen voorbeeld. Iacocca: An Autobiography was twee jaar lang de best verkochte non-fictie hard-cover in Amerika; in totaal zes miljoen exemplaren waren over de toonbank gegaan. In een tijd zonder internet, mobiele telefoons of social media waren boeken bij uitstek de manier om je verhaal onder een groot publiek te verspreiden. Boeken hadden impact en gaven status. De Gallup polls in 1984 en 1985 plaatsten Iacocca bovenaan de lijst van Amerika’s meest bewonderde mannen, de eerste zakenman die dat was gelukt sinds 1958.

Toen uitgever Si Newhouse, eigenaar van Random House en een wederzijdse vriend van Trump en Roy Cohn, aan Donald voorstelde een eigen autobiografie uit te brengen, ging Trump daar in mee. Hij vroeg aan journalist Tony Schwartz het boek te schrijven, in ruil voor de helft van de royalties. Schwartz gaf hem een goed advies: ‘You’re too young to write an autobiography. I think you ought to write a book about the art of the deal’.2 Aldus geschiedde. In het boek staat een foto van Trump met Iacocca, met de tekst ‘my friend and partner’.

Trump: The Art of the Deal zou de status van best verkochte ‘non-fictie’ hard cover in 1987 overnemen. Er werden ongeveer een miljoen hard covers van verkocht.3 Trump schreef daarin met onverholen bewondering: ‘Some people have a sense of the market and some people don’t. Lee Iacocca of Chrysler has it. I like to think I have that instinct.4 Afgezien van een eigen ‘autobiografie’ had Lee Iacocca nog iets bereikt wat Donald ook heel graag wilde.

HIS EGO WAS GIGANTIC

Als winnend atleet van NYMA was hij de kick van het voor de eerste keer lezen van zijn eigen naam in de krant nooit vergeten (zie hoofdstuk 1.8). Tegen biograaf Michael D’Antonio had hij zo recent als 2015 nog gezegd hoeveel indruk dat destijds op hem had gemaakt: ‘Nobody’s in print. It was the first time I was ever in the newpaper. I thought it was amazing.’ D’Antonio had geconcludeerd dat ‘fame established that Donald Trump was a special boy. A great many people wanted fame but almost all of them fail to achieve it.’

Trump bewaarde alle covers met zijn eigen beeltenis en hing die ingelijst op in zijn kantoor, om zelf van te genieten en om aan zijn bezoekers te tonen. Zou het Lee Iacocca tijdens zijn bezoek aan Trump Tower in 1987 zijn opgevallen dat er nog geen TIME-cover met Trump tussen hing? Waarschijnlijk wel. Een voormalige collega zei over Iacocca: ‘His ego was gigantic, and if you were to oppose him, you’d be overwhelmed.’5

Lee Iacocca stond maar liefst drie keer op de cover van TIME, een zeldzaamheid voor een zakenman. TIME had ook een mooie tekst voor Iacocca: ‘Lee Iacocca … America’s hottest folk hero. He tells it like it is, and others are telling him what ought to be: Iacocca for President. His dealers adore him, the unions respect him, and many ordinary Americans see him as a symbol of the never-say-die spirit.’6 Als Donald dat ook zou willen, en dat wilde hij, zou hij Iacocca goed moeten bestuderen. Hoe mooi zou het zijn als Donald ooit zijn eigen gezicht zou zien op de voorpagina van het wereldberoemde TIME? Voor Donald was dat de absolute Heilige Graal. Dan was je écht beroemd. Maar het zou nog een paar jaar duren voor het zover was.

MOST OF MY LIFE HAS BEEN SELLING

Een essentieel aspect van wat ik ‘het rolmodeleffect’ noem, is dat degene die jou inspireert, een paar herkenningspunten moet hebben zodat je je er mee kunt identificeren. Zo zaten er voor Donald ook een paar herkenningspunten in Iacocca’s levensverhaal. Iacocca schreef bijvoorbeeld: ‘Since most of my life has been selling – selling products, or ideas, or values.7 Herkenbaar voor Trump, de ultieme salesman. En er was meer.

Iacocca’s ontslag door Henry Ford II had hem veel pijn gedaan en kwaad gemaakt: ‘I was full of anger, and I had a simple choice: I could turn that anger against myself, with disastrous results. Or I could take some of that energy and try to do something productive.’8 Herkenbaar voor Trump, die door zijn vader op 13-jarige leeftijd was verbannen naar een internaat, waar hij had geleerd ‘to turn his aggression into achievement’ (zie hoofdstuk 1.8). Iacocca’s vrouw had na zijn ontslag tegen Lee gezegd: Don’t get mad. Get even.9 Die tekst herkende Trump ook. Het was notabene de lijfspreuk van zijn mentor Roy Cohn: Fight back. Get even’.

Iacocca had na zijn ontslag een motief om zich te bewijzen. Trump had ook iets te bewijzen, tegenover zijn vader, tegenover zichzelf, tegenover de wereld. Daarom werkte hij zo hard, was hij altijd aan de telefoon en altijd bezig met tientallen projecten tegelijkertijd. En daarom sliep hij slechts een paar uur per nacht. Zo was hij zijn concurrenten altijd een paar uur voor. Altijd in survival-modus. Altijd op zoek naar nieuwe deals en nieuwe voorbeelden om nog succesvoller te worden. En als die voorbeelden oudere, succesvolle mannen waren die zijn vader of oudere broer hadden kunnen zijn – zoals Lee Iacocca – dan wilde hij zich ook in hun ogen bewijzen. Donald Trump was altijd op zoek naar erkenning. Om dat te bereiken was hij altijd bezig iets te verkopen. En iemand: zichzelf.

YOU GOTTA GIVE THEM A ROLE MODEL, RIGHT?

Trumpbiograaf Timothy O’Brien schreef over Iacocca’s boek alsof het een modern sprookje was: ‘Once upon a time, Iacocca’s book related, there was a nearly bankrupt, moribund automobile manufacturer…’ en merkte fijntjes op dat in de sprookjesversie een paar details onderbelicht waren gebleven. Chrysler kon namelijk alleen overleven dankzij een megahulpdosis van de overheid, waaronder $1,5 miljard belastinggeld en een handelsrestrictie op de import van  Japanse auto’s. Iacocca’s salaris ging vervolgens van $1 naar $20 miljoen, ondanks fluctuerende winstcijfers.

Toen verslaggevers daar vragen over stelden, zei Iacocca: That’s the American way. If little kids don’t aspire to make money like I did, what the hell good is this country? You gotta give them a role model, right?10 Iacocca was niet alleen een rolmodel voor ‘little kids’. Hij was ook een rolmodel voor de man die later de 45ste president van Amerika zou worden, maar zou daar van diezelfde president geen credits voor ontvangen.

Donald Trump had Iacocca’s autobiografie kennelijk goed gelezen, zo bleek later op diverse momenten. Iacocca’s motivatie om zijn boek te schrijven was het toelichten van zijn kant van het verhaal: ‘I didn’t write it to get rich. I already have every material thing a person could need.  Iacocca doneerde al zijn royalties aan het onderzoek naar diabetes, zoals hij had beloofd. Trumps eerste zin in The Art of the Deal was: ‘I don’t do it for the money. I’ve got enough, much more than I’ll ever need.11 Dat bleek later niet het geval. Donald had ook beloofd zijn deel van de royalties (50% van $3 miljoen; de andere 50% ging naar ghostwriter Tony Schwartz) aan goede doelen te schenken, maar volgens een voormalig medewerker van de Trump Organization hield hij in werkelijkheid het leeuwendeel voor zichzelf en schonk hij slechts een paar duizend dollar aan een goed doel.12 Dat Donald zichzelf een beter doel dan enig ander goed doel achtte bleek later ook te gelden voor zijn Donald J. Trump Foundation, die hij vooral voor eigen doeleinden benutte.

MORE FAMOUS THAN I EVER WANTED TO BE

Trump zal zich niet hebben herkend in de volgende tekst uit Iacocca’s boek: ‘Why did I write it? Certainly not to become famous. The television ads for Chrysler have already made me more famous than I ever wanted to be’. Trumps hoogste doel in het leven was ‘to become famous’, ‘a household name’. In 1987 was hij bepaald nog niet ‘famous’ genoeg, zolang hij nog niet eens op de cover van TIME had gestaan. Lee Iacocca was een invloedrijk voorbeeld voor Donald Trump. Trumps overtuigingen en favoriete wapen in zijn hedendaagse ‘trade wars’ dateren uit de jaren ’80 van de vorige eeuw, en zijn bijna letterlijk te herleiden naar Lee Iacocca.

Trump beklaagde zich bijvoorbeeld in Surviving at the Top (in de paperback-versie getiteld The Art of Survival) over het gebrek aan ruggegraat in Amerika: ‘in our dealings with the rest of the world we’ve too often become a bunch of suckers.’ 13 In het hoofdstuk ‘On toughness’ stelde hij voor om importtarieven van 20% in te stellen voor Japan, Duitsland ‘and other countries that don’t play by the rules.’ In een tweet als president zei hij bijna 30 jaar later: I am a Tariff Man. When people or countries come in to raid the great wealth of our Nation, I want them to pay for the privilege of doing so.’14  Trump, de zelfverklaarde selfmade man, heeft voor zijn economische inzichten voor zover ik weet nooit enige openlijke credits gegeven aan zijn rolmodel Iacocca. Toch zijn die inzichten en overtuigingen diep in hem geworteld.

THE JAPANESE WERE RIPPING US OFF

Iacocca ging al in de jaren ’80 tekeer tegen ‘clean air regulations’, ‘car safety standards’ en de vrije marktgedachte, als zijnde schadelijk voor de Amerikaanse auto-industrie. Iacocca is medebepalend geweest voor Trumps economische buitenlandpolitiek, met name ten opzichte van Aziatische economische supermachten. Trump verwoordde zijn mening reeds in 1988, in een interview met Oprah Winfrey: ‘They come over here, they sell their cars, their VCRs, they knock the hell out of our companies.’ Met ‘they’ bedoelde hij toen Japan. Trump zei: ‘the Japanese were ripping us off like no one has ever ripped us off before’ en noemde Amerikanen de biggest suckers’ van de wereld. Trumps oplossing 30 jaar geleden? Een 20% tarief op alle Japanse importen. Een jaar eerder had president Reagan de tarieven voor Japanse produkten al verdubbeld.15

Duidelijke taal. Maar Trump had dat allemaal niet zelf bedacht. Hij had het overgenomen van Iacocca, onder anderen. Iacocca had al vier jaar eerder het startschot gegeven voor de economische strijd tegen Japan. Het voorlaatste hoofdstuk van Iacocca’s boek heette THE JAPANESE CHALLENGE. Amerika werd in de jaren ‘80 overspoeld door Japanse produkten en Japans geld. Iacocca vertelde in zijn boek van een ontmoeting met een Japanse autofabrikant, die zei: ‘We in Japan look out for our self-interest. What I don’t understand is why your country doesn’t always do the same’. Iacocca schreef dat hij het ook niet begreep: Right now, we’re in the middle of another major war with Japan.’16 Dit schreef de 60-jarige Lee Iacocca in 1984, die daarmee de toon zette voor de 22 jaar jongere Donald Trump, die een jaar eerder net zijn intrek had genomen in Trump Tower. En als Iacocca sprak, luisterde Trump.

Iacocca schreef in 1984: ‘The current conflict is a trade war. But because our government refuses to see this war for what it really is, we’re well on the road to defeat.17 Trump in 1988, vier jaar later, over Japan: I’m not afraid of a trade war.Trump in 1999 in The Wall Street Journal: Perhaps there has to be a trade war. It’s not going to last very long because Japan, if they don’t sell to this country, they go out of business, OK?’ Tussen toen en nu heeft China de plek van Japan als grootste economische bedreiging voor Amerika overgenomen. Trumps tweet over China in april 2018 leek een echo van Iacocca’s tekst uit 1984, met als verschil dat volgens Trump Amerika de oorlog lang geleden al had verloren, door zijn voorgangers natuurlijk: ‘We are not in a trade war with China, that war was lost many years ago by the foolish, or incompetent, people who represented the U.S.’18

WE’RE BEING PLAYED FOR SUCKERS

Trump had Iacocca’s argumentatie onverkort overgenomen: Amerika was in een oorlog verwikkeld met China (Japan) en was aan de verliezende hand door een incompetente Amerikaanse regering. Onbekend is waar de gesprekken tussen Iacocca en Trump over waren gegaan, maar duidelijk is dat Trump een aantal teksten had onthouden uit Iacocca’s boek. Iacocca schreef bijvoorbeeld: ‘We’re  the only country in the world that comes close to practicing free trade – and we’re getting clobbered. Because we see ourselves as the last bastion of free enterprise, we’re being played for suckers.’ Trump zei in juni 2019, in zijn 2020-race kick-off rally bijna letterlijk hetzelfde: ‘China, they’ve done a great job, but they took us for suckers.’19 Een soortgelijk bezwaar had Trump tegen de Trans-Pacific Partnership, waar hij zich als president al snel uit terugtrok.20

Er zijn meer aanwijzingen dat Iacocca niet alleen de geestelijke vader is geweest voor Trumps handelsoorlog met China, maar ook voor zijn favoriete wapens en oorlogstaal. Iacocca klaagde in 1984 over de Japanse munt en de wijze waarop de Japanse overheid de yen manipuleerde: ‘Still another major advantage for the Japanese is the artificial weakness of the yen. Their currency manipulation is enough to bring you to your knees.’ Als presidentskandidaat klaagde Trump dat China haar munt, de yuan, bewust goedkoop hield. Hij beloofde dat hij vanaf ‘Day One’ als president China tot ‘money manipulator’ zou uitroepen. Het bleek een loos dreigement, maar het klonk goed. In een interview met Reuters noemde hij China ‘the grand champion’ van koersmanipulatie.21

Iacocca: ‘Meanwhile, do the Japanese play fair with imported goods from America? Not on your life!’ Trump wilde een onderzoek naar importtarieven als ‘response to the unfair trade practices of China over the years.’22

Iacocca klaagde in 1984 over ‘our $30 billion trade deficit with Japan’. Trump publiceerde drie jaar later, in 1987, een open brief ‘To The American People’, als volledige krantenpagina: ‘It’s time for us to end our vast deficits by making Japan, and others who can afford it, pay. President Trump in 2018 over China: ‘Now we have a trade deficit of $500 Billion a year, with Intellectual Property Theft of another $300 Billion.’23

THIS IS NOT FAIR, NOR IS IT ACCEPTABLE

Iacocca klaagde ook over de onbalans in defensiekosten: But how do you compete with a country that is spending only $80 annually per citizen on defense when we’re spending more that 10 times as much? While we’re busy protecting both countries, the Japanese are free to spend their money on research and development.’ Dezelfde klacht verwoordde Trump over zijn NATO-collega’s, ruim 30 jaar later. Hij tweette: ‘The United States is spending far more on NATO than any other country. This is not fair, nor is it acceptable.’ 24

Iacocca schreef in 1984 over Japan: ‘We can’t go on like this. President Trump zei in 2018 over China: ‘We cannot let this continue!’ China was de afgelopen jaren het onderwerp in meer dan honderden tweets en in vrijwel elke speech van Donald Trump tijdens rallies voor zijn aanhangers. Een voorbeeld uit een rally in 2016 toen hij presidentskandidaat was: ’We can’t continue to allow China to rape our country, and that’s what they’re doing. It’s the greatest theft in the history of the world’.25

Het duurde niet lang voordat Donald Trump in zijn rol als president daadwerkelijk ten strijde trok tegen China en een heuse handelsoorlog startte. Een notitie van het Witte Huis, gedateerd 29 mei 2019, sprak duidelijke taal: ‘President Trump has taken long overdue action to finally address the source of the problem … From now on, we expect trading relationships to be fair and to be reciprocal.’  Daarin verdedigde Trump zijn politiek versus China: ‘For many years, China has pursued industrial policies and unfair trade practices that champion Chinese firms and make it impossible for many United States firms to compete on a level playing field.26

Het zal de meeste Amerikanen zijn ontgaan dat Lee Iacocca het in 1984 in bijna gelijke bewoordingen had geformuleerd: ‘I’m angry about the tilted playing field. And I’m angry that we’re sitting passively while all this is going on … That’s why I take a middle road that I call fair trade.’27 Iacocca schreef in 1984 over Japan: They’re simply dealing in their self-interest. It’s up to us to start dealing in ours.’ Ook die tip heeft Trump onthouden, net als de titel van Lee Iacocca’s laatste hoofdstuk, hoofdstuk 28: MAKE AMERICA GREAT AGAIN. Reagan had die slogan al vier jaar eerder gebruikt in zijn campagne, Iacocca had hem opnieuw afgestoft. Donald Trump diende de heldere oneliner jaren later in bij de overheid om er zijn eigen ‘Trademark’ van te maken. Zou hij Iacocca een bedankje hebben gestuurd? Ik denk het niet. Tegen de tijd dat Trump aankondigde dat hij president wilde worden, was de relatie tussen hem en Iacocca allang verzuurd. De eerste aanwijzing daarvan dateert uit 1990.

A KIND OF ALL-STAR PANEL

Afgezien van hogere invoertarieven opperde Donald Trump in zijn boek Surviving at the Top in 1990 ook een idee om een aantal briljante topmanagers, ‘corporate leaders, independent dealmakers’ de vrije hand te geven in het mondiale gevecht tegen landen zoals Japan. Trump schreef: ‘I’m suggesting that these people form a kind of all-star panel that would oversee America’s negotiations with Japan, Europe, and other areas needing special attention.’ In het eerste jaar van zijn presidentschap in 2017 stelde hij daadwerkelijk een panel samen uit topmanagers, maar dat werd al vrij snel opgeheven. De onderhandelingen met China werden vervolgens niet gedaan door een all-star panel, maar door een aantal onbekende personen, onder leiding van Trumps speciale adviseur Peter Navarro.

In Surviving at the Top noemde Trump negen kandidaten die in 1990 voor zo’n all-star panel in aanmerking zouden moeten komen. Maar Iacocca’s naam stond er niet bij. Hoe zat het met de man die in 1987 nog Donalds ‘friend and partner’ was en met Donald op de foto stond in The Art of the Deal? Waarom ontbrak de zonder twijfel meest iconische topmanager van de jaren ’80, in Trumps illustere rijtje? Kennelijk was de liefde tussen Trump en zijn beroemde rolmodel ergens tussen 1987 en 1990 bekoeld.

A BIG SUCCESS STORY

Trump ging in 1986 met veel publieke fanfare een partnership aan met Iacocca bij het kopen van een condominiumcomplex in aanbouw in West Palm Beach, dat daarna de naam Trump Plaza of the Palm Beaches kreeg. De verkoop liep niet. Het project flopte. Trump, geheel in stijl, claimde in The Art of the Deal echter dat ‘we managed to turn a bankrupt operation into a big success story’.28 Alleen door het woordje ‘story’ klopte dit voorbeeld van ‘truthful hyperbole’. De samenwerking met Iacocca, die vanaf het begin af aan vooral een PR-stunt was geweest, eindigde snel en roemloos. Iacocca liet Trump zijn naam gebruiken, maar deed zelf niets aan promotie, had weliswaar drie appartementen aangeschaft voor $1 miljoen, maar deze ook meteen weer doorverkocht.29 Trump nam Iacocca’s aandeel in het project over, in het geheim.

Toch had deze ervaring Trump nog niet het gevoel gegeven dat de vriendschap helemaal over was. Jack O’Donnell, een van zijn casinomanagers in Atlantic City vertelde in zijn boek Trumped!30 dat Trump er alle vertrouwen in had dat ‘zijn vriend’ Iacocca hun plan voor een wielerwedstrijd zou steunen: ‘Don’t worry about Chrysler. I got them. I’ll call Lee. He’s a friend of mine. I’ll take care of this.’ Maar Lee liet het afweten. Dat zal Trump hem kwalijk hebben genomen.

NOW THAT’S AN EGO THAT’S GONE SCREWLOOSE

Mijn inschatting is dat een interview van Iacocca in 1991 met Playboy Magazine de relatie met zijn jonge vriend van weleer definitief de das om heeft gedaan. Playboy stelde hem de vraag ‘What’s going on with the business establishment of this country? The Donald Trumps, for instance’. Hierop had Iacocca geantwoord: ‘I know Trump fairly well. Now that’s an ego that’s gone screw-loose, gone haywire.’31 In geen van Trumps latere boeken werd Iacocca ooit nog genoemd, behalve in 2007. Toen nam Trump de gelegenheid te baat zijn ongelukkige samenwerking met Iacocca een geheel eigen ‘spin’ te geven, met zichzelf natuurlijk in de rol van good guy en Iacocca in de rol van bad guy.

In zijn boek Think Big, Make it Happen in Business and Life (co-auteur Bill Zanker) schreef Donald Trump:32 ‘I was always of the opinion that Lee Iacocca was a very tough guy, hardnosed in every way. In the 1990s, when real estate markets were crashing, Lee Iacocca wanted to do a deal with me to buy up some property inexpensively, or as we say in real estate, “cheaply”.’ Aan de inleiding voel je al aankomen dat de geschiedenis op het punt staat herschreven te worden. Iets wat Trump in zijn leven talloze malen heeft gedaan.

A GREAT DEAL MIRACULOUSLY APPEARED BEFORE ME

Trump vertelde over hun project in Florida, die zich op ‘miraculeuze’ wijze aan hem had voorgedaan: ‘a great deal miraculously appeared before me. There were two buildings that cost approximately $139 million to build that went through a bankruptcy and were located in West Palm Beach, Florida. They were beautiful buildings but the real estate “depression” was in full swing and nothing was selling. The bank that ultimately ended up taking them back, The Bank of New York, really wanted to make a deal. So I bought them with Lee Iacocca.’

We zien hier een bekende taktiek van Trump: de ander wil een deal doen met hem. Maar als de andere persoon beroemder is dan Trump is het waarschijnlijker dat hij die ander heeft benaderd. In Trumps versie van het verhaal ging het initiatief vanaf het begin uit van Iacocca: ‘In any event, Lee wanted to go into the deal and we did it as a 50-50 joint venture.’ Ook dit aspect is waarschijnlijk precies andersom gegaan. Trump, de vastgoedhandelaar, had de bekendheid nodig van Iacocca. Volgens Donald had Lee echter niet het geduld dat nodig was: ‘From the day I made the deal with Lee, he would call me on a daily basis and call the people at the building over and over again. I told him, “Lee, take it easy. It’s going to take time.”En met Trumps verkoopster kon Iacocca al helemaal niet overweg, volgens Trump.

I COULD ACTUALLY HEAR HIM CRYING

Trump vertelde in zijn boek een hoogst onwaarschijnlijke anecdote: ‘In the end, he would call me constantly to see whether he could get out of the deal. It got to a point where he called and it sounded to me like he was crying. I could actually hear him crying, in order to get his money back. This happened on two occasions.’ Laat het even tot u doordringen: volgens Donald Trump moest Lee Iacocca huilen, omdat hij zijn geld terug wilde hebben. Of heeft hij dit gewoon verzonnen? Trump schreef dat hij niet begreep dat een rijk man als Iacocca zich zo druk maakte over een relatief bescheiden bedrag. Maar, zei Trump, dat was niet het ergste: One of the more shocking things to happen to me was to hear this man crying who I thought would never shed a tear in his entire life.’ In zijn boek beweerde Trump dat hij uiteindelijk besloot Iacocca diens geld terug te geven en hun partnerschap te beëindigen. Trump: ‘It was easier than putting up with all of his bullshit. Dealing with Lee Iacocca was not fun.’ Bij Trumps versie van het verhaal is een heel grote korrel zout op zijn plaats. Of Iacocca zich ooit de moeite heeft getroost op Trumps verhaal te reageren is mij niet bekend.

Het is, voor zover ik heb kunnen nagaan, nooit meer goed gekomen tussen Trump en zijn rolmodel, die hem ooit de weg had gewezen in zijn aanpak van Aziatische grootmachten. Lee Iacocca, America’s beroemdste zakenman in de jaren ’80 en ooit de meest populaire Amerikaan na Ronald Reagan, overleed op 2 juli 2019. Hij was 94 jaar. Trump zweeg in de media. Geen tweet. Niets.

  1. Iacocca, An Autobiography, pxiii en pxi, by Lee Iacocca, with William Novak, 1984
  2. Lost Tycoon, p162
  3. Lost Tycoon, p194
  4. The Art of the Deal, p36
  5. The New York Times, 5 juli 2019
  6. Iacocca, America’s Most Dynamic Businessman!, eerste blz., a biography by David Abodaher, 1982
  7. Iacocca, An Autobiography, p341
  8. Iacocca, An Autobiography, pxv
  9. Iacocca, An Autobiography, pxv
  10. TrumpNation, p185-187
  11. The Art of the Deal, p3
  12. Lost Tycoon, p195
  13. Surviving at the Top
  14. https://www.vox.com/policy-and-politics/2018/12/4/18126061/tariff-man-trump-china-tweets-memes-stock-market
  15. https://www.washingtonpost.com/news/made-by-history/wp/2018/07/30/donald-trump-has-been-wrong-on-trade-for-30-years/?utm_term=.878e3b31a78e
  16. Iacocca, An Autobiography, p314
  17. Iacocca, An Autobiography, p314
  18. https://www.businessinsider.nl/trump-tweet-china-tariff-trade-war-after-stock-market-fall-2018-4/?international=true&r=US
  19. https://www.youtube.com/watch?v=V98Bzj4ii3s
  20. https://www.cnbc.com/2019/05/10/trumps-hard-line-trade-views-were-formed-long-before-china-tariffs.html
  21. https://www.cbsnews.com/news/china-unfair-trade-trump-xi-summit/
  22. https://en.wikipedia.org/wiki/China%E2%80%93United_States_trade_war
  23. https://www.businessinsider.nl/trump-tweet-china-tariff-trade-war-after-stock-market-fall-2018-4/?international=true&r=US
  24. https://www.forbes.com/sites/niallmccarthy/2018/07/10/defense-expenditure-of-nato-members-visualized-infographic/#538f795a14cf
  25. https://www.dw.com/en/donald-trump-on-china-in-5-quotes/g-41291580
  26. https://www.whitehouse.gov/briefings-statements/president-donald-j-trump-confronting-chinas-unfair-trade-policies/
  27. Iacocca, An Autobiography, p320
  28. The Art of the Deal, p237
  29. The Trumps, p423
  30. Trumped!, p128
  31. https://www.autonews.com/article/20161010/OEM02/310109975/trump-ego-has-gone-screw-loose-iacocca-said-in-1991-interview
  32. Think Big, Make it Happen in Business and Life, p145-147, Donald Trump with Bill Zanker, 2007
Volgend hoofdstuk