5.2 Roy Cohn (deel 4)

‘Where’s my Roy Cohn?’ riep president Trump vertwijfeld uit in 2017, gefrustreerd over ‘zijn’ Minister van Justitie, Attorney General Jeff Sessions. Er waren momenten tijdens zijn presidentschap dat hij zijn oude mentor node had gemist, maar in zijn hoofd droeg Trump Cohn altijd met zich mee. De oorlogen van president Trump verliepen meestal niet via een militair oorlogspad met generaals en militaire veldslagen, maar namen de vorm aan van economische oorlogen en politieke onderhandelingen met wereldleiders, met harde woorden, bedreigingen en importtarieven als belangrijkste wapens.

Trumps binnenlandse oorlogen werden uitgevochten in het Capitool tussen Republikeinen en Democraten. Even zo vaak was de plaats van handeling een federale rechtbank of het Supreme Court. Daarbij kwam Trumps ongeëvenaarde ervaring uit zijn eerdere leven als zakenman goed van pas. Hij had al duizenden rechtzaken uitgevochten in Amerikaanse rechtbanken, waarbij hij in de eerste jaren van Roy Cohn had afgekeken hoe je rechtzaken wint en wanneer je beter op tijd een regeling kon treffen. Dit hoofdstuk is het laatste deel van de mini-serie die ik aan Cohn en zijn invloed op Trump heb gewijd.

‘Roy was extraordinary pugnacious. He was very combative and very aggressive and got things done, and Trump liked those qualities,’ zei politiek adviseur Roger Stone eens over de bewondering van Donald Trump voor Roy Cohn.¹ Oorlogvoeren had president Trump in de eerste helft van zijn leven geleerd van de beste, gewetenloze en meest meedogenloze juridische prijsvechter van zijn tijd: Roy Cohn. Cohns invloed liet zich voelen gedurende Trumps gehele presidentschap, ook al was de man zelf al overleden in 1986.

‘If Roy were here, he never would have believed it,’ zei Donald Trump tegen columniste Cindy Adams tijdens de verkiezingsnacht in november 2016, toen de uitkomst bekend werd.² Trump dacht na de verkiezingen nog regelmatig terug aan zijn overleden mentor, zei Roger Stone tegen de journalisten Alan Sarkin & Aaron Short, auteurs van het boek The Method to the Madness. Stone: ‘After the election, he has always said fond things like, “Don’t you wish Roy was here to see this? Boy would Roy be proud of us or what?” ³

In de documentaire ‘Where’s my Roy Cohn?’⁴ zei Stone tegen filmmaker Matt Tymauer dat Cohn hem ‘the rules of war’ had laten zien: ‘I learned this from Roy, Donald learned this from Roy.’ ⁵ Voor Cohn was de wereld in zijn algemeen, en de rechtbank in het bijzonder, een slagveld.

In Cohns eigen boek How to Stand up for Your Rights had hij geschreven:⁶

‘For a good part of my life, I have had to fight back …

I had to fight back to overcome the distorted criticism of the [Ethel Rosenberg atom-spy trial] case …

I’ve had to fight back against my own upbringing and heritage …

I had to fight back against the Army, the State Department, the Democratic leadership in the Senate … Whenever I’ve made political enemies, they’ve turned into deadly ones …

I had to fight back against three separate criminal indictments … The government forced 11 of my good friends to testify against me …

I had to fight back against poisonous articles in Life magazine …

I had to fight back against a federal judge who in my opinion stopped at nothing to try to bring about my conviction.

I won each fight.’

Cohns woorden uit 1981 zouden anno 2020 letterlijk door Donald Trump kunnen zijn uitgesproken. Trumps eerste termijn als president stond geheel in het teken van ‘fighting back’. Sean Spicer, Trumps eerste persvoorlichter in Het Witte Huis, schreef in zijn boek The Briefing: ‘There are reportedly three big Trump rules: 1) when you are right, you fight, 2) never apologize, and 3) controversy elevates the message.’⁷ Spicer wist kennelijk niet dat Trump die regels letterlijk had geleerd van master fixer Roy Cohn. En dat er veel meer dan drie regels waren.

Cohn had alle oorlogen overleefd doordat hij altijd had gevochten. Hij had altijd gewonnen, of hield vol dat hij had gewonnen. Behalve na de twee laatste gevechten, in de rechtbank en in een ziekbed. Die laatste gevechten had hij verloren. Hij werd geschorst en overleed aan AIDS.

‘Roy was a cunning mentality; Roy loved to use people, get favors, give favors, build up patronage the way a ward politician would. That is what he loved to do more than anything.’ Cohnbiograaf Von Hoffman haalde hier in zijn boek een kenner van Cohn aan.⁸ Cohns andere biograaf Zion schreef: ‘He cared nothing about money, he was in it for the game, the power.’ ⁹

Adviseur Roger Stone, zelf ook een pupil van Cohn, zou Trump geregeld terzijde staan in het vuile politieke spel, maar hij was geen Roy Cohn. Trumps persoonlijke advocaat Michael Cohen vervulde lang na het overlijden van Cohn 10 jaar lang de rol van fixer, maar hij kon natuurlijk ook niet in de schaduw staan van de oude meester. Attorney General Jeff Sessions was ook geen Cohn. Cohn bleek na zijn dood onvervangbaar, maar zijn lessen hadden zich reeds onuitwisbaar genesteld in Trumps hersenen. Hier volgt het restant van de 23 lessen die ik heb gedestilleerd uit alle verzamelde documentatie over Roy Cohn en zijn tovenaarsleerling Donald Trump (zie voor de eerdere lessen de hoofdstukken 1.14, 2.4 en 3.4). De bewoordingen zijn van mij, tenzij anders aangegeven.

De plek waar Donald Trump Cohn het meest zou missen was in Het Witte Huis, waar allerlei partijen hem lastig vielen, bijvoorbeeld door onderzoeken naar zijn connecties met de Russen, naar zijn financiële geheimen, naar zijn manieren om buitenechtelijke affaires uit het nieuws te houden of naar zijn pogingen dergelijke onderzoeken te saboteren. De pers bleek veel moeilijker te manipuleren nu hij de baas van Amerika was.

Allemaal zaken waar Roy Cohn wel raad mee zou hebben geweten. Roy was dood, maar leefde voort in Trumps hoofd. Donald had jarenlang met hem opgetrokken en goed opgelet. Hij had Cohns lessen volledig verinnerlijkt.

Copy Cohn – les 19. Get even. Don’t let others take unfair advantage of you.

Cohns eerste zin in zijn boek How to Stand up for Your Rights & Win! luidde: ‘Just about every day, we encounter situations in which someone is trying to take advantage of us.’ Doel van het boek was dan ook ‘to show you how to stand up and fight back for rights that are legally yours.’ Cohn beschreef hoe hij talloze malen terug had moeten vechten, met ‘toughness and by going for the jugular’.¹⁰

Cohn: ‘I determined to get rich and get even, and I have.’ Dat thema klonk elke dag door in Trumps benadering van iedereen die hem dwarszat of dwars had gezeten. 26 jaar na het verschijnen van Cohns boek wijdde Trump een heel hoofdstuk in Think Big aan het onderwerp Revenge.¹¹ De jonge Trump had goed opgelet, en misschien meer boeken gelezen dan hem vaak wordt toegedicht.

In zijn eigen boek begon en eindigde Trumps hoofdstuk over Revenge met de woorden ‘I always get even.’ Geleerd van de meester zelf, ofschoon die in het hele boek niet werd genoemd door zijn leerling. Onterecht, want ook Trumps volgende zin was bijna letterlijk ontleend aan Cohns boek: ‘When you are in business you need to get even with people who screw you. Go for the jugular.’¹²

In Think Big schreef Donald: ‘When other people see that you don’t take crap and see you are really going after somebody for wronging you, they will respect you.’¹³ Toen Trump president was geworden paste hij ditzelfde principe toe op al zijn internationale relaties.

Copy Cohn – les 20. Commit yourself to the irrational

Roy Cohn deelde het wereldbeeld dat Donald Trump had overgenomen van zijn vader: een jungle waarin je moet vechten om te overleven en te krijgen wat je toekomt. Zo zat volgens Cohn ook de wet in elkaar: ‘Law is an adversary proceeding. One side wins, the other loses.’¹⁴ Trump kon het horen uit Cohns mond, of hij kon het lezen in Cohns boek How to Stand up for Your Rights & Win!, uit 1981, een titel die Trump ongetwijfeld aansprak. Cohn beschreef daarin in detail hoe hij onderhandelde, met de wet omging, zaken regelde, rechtbankstrategieën bedacht en allerlei soorten contracten afsloot, zoals ‘prenuptial agreements’, huwelijkse voorwaarden.

Sommige adviezen waren open deuren en je kon er uit opmaken dat een rechtszaak – de een wint, de ander verliest – anders is dan een onderhandeling, waarbij Cohn adviseerde: ‘Give the other person a way by which s/he wins’.

Maar andere tips waren minder voor de hand liggend, zoals: ‘Communicate your determination to have the contract enforced at any cost.’ Cohn noemde het ‘the power of the irrational’.¹⁵ Door jezelf vooraf automatisch en emotioneel te committeren aan een einddoel concludeert je tegenstander dat je tot het uiterste zult gaan, was Cohns ervaring: ‘It may not be economically rational to proceed to court, and both of you may know this, but the other person must be convinced that you are governed by other than an economic calculus.’

Dat principe hanteerde president Trump eind 2018-2019 toen hij een government shutdown voor zijn verantwoordelijkheid nam, toen hij ‘zijn’ Muur aan de Mexicaanse grens niet gefinancierd zag door het Congres. Het was een irrationele actie, die uiteindelijk ook niet het gewenste doel behaalde, maar hij maakte er wel duidelijk mee dat hij vastbesloten was om De Muur te bouwen.

De totale kosten van de shutdown waren misschien wel hoger dan de eerste fase van de muur zou kosten, en uiteindelijk leed Trump in dit geval een nederlaag. Les 20 had kennelijk niet altijd het gewenste effect.

Copy Cohn – les 21. Don’t tell me what the law is. Just let me know who the fucking judge is

Tijdens de gevechten om de benoemingen van drie conservatieve rechters in het Amerikaanse Hooggerechtshof tijdens het presidentschap van Donald Trump moest ik geregeld denken aan deze les, die Trump van Roy Cohn had geleerd. Bovenstaande tekst was een letterlijke uitspraak van Cohn. Je zou deze les ook als volgt kunnen formuleren: Never mind the law, mind the people who deal with it. Het principe gold namelijk niet alleen voor rechters, maar ook voor juryleden. In zijn boek How to Stand up for Your Rights & And Win! schreef Cohn:¹⁶ ‘I always try to win at the beginning, by picking the right jury.’ Roy’s motto bracht Trump geregeld in praktijk.¹⁷

Biograaf Wayne Barrett beschreef een zaak waarbij Cohn Trump vertegenwoordigde en een bevriende rechter van het Hooggerechtshof van New York trof: Andrew Tyler. Tyler was de enige zittende rechter in de staat New York die veroordeeld was voor een misdrijf. Tylers veroordeling wegens meineed over zijn ontmoetingen met belangrijke maffiabazen was echter verworpen vanwege een procedurefout, waardoor hij niet was veroordeeld.

Rechter Tyler, nauw verbonden met een zakenpartner van Cohn, oordeelde zoals verwacht in het voordeel van Trump, op basis van twee brieven die Cohn hem op het laatst mogelijke moment had gegeven, zonder dat de tegenpartij had kunnen reageren. De uitspraak werd later in hoger beroep unaniem verworpen, met de opmerking dat Cohns en Tylers gedrag ‘ontoelaatbaar’ was. Maar Tylers langdurige vertragingstactieken hadden er wel voor gezorgd dat de zaak uiteindelijk alsnog in Trumps voordeel was geëindigd.¹⁸

In een artikel van de journalisten Maggie Haberman en Nicholas Fandos in The New York Times van 1 mei 2019 werd de vergelijking gemaakt tussen de talrijke vertragingstactieken van president Trump in zijn strijd met het door Democraten gedomineerde Huis van Afgevaardigden en de oude tactieken van zijn advocaat Roy Cohn. De journalisten citeerden biograaf Timothy O’Brien, die zelf ooit door Trump werd aangeklaagd wegens een zogenaamd te lage inschatting van diens vermogen. O’Brien verwees naar de tegeneis van Cohn en Trump in de discriminatiezaak uit 1973. Die les was Trump nooit vergeten, volgens O’Brien: ‘It’s the moment in which Roy Cohn teaches him that you can throw sand in the gears of any kind of scrutiny or enforcement action if you’re willing to hit back hard in the courts and make any kind of wild claims about the people coming for you’.¹⁹

Jay Sekulow, een van president Trumps persoonlijke advocaten zei in mei 2019: ‘We’re not going to sit idly by with congressional presidential harassment and overreach. We’re not allowing a congressional free-for-all’. Interessante argumentatie, maar niet ongewoon in de wereld van Trump, die anderen snel aanklaagde en zelf heel vaak was aangeklaagd. Haberman en Fandos wezen er op dat Trump bijna 4000 rechtzaken had gevoerd. Terwijl de Democraten zich afvroegen of hun subpoena’s afgedwongen konden worden, genoot Trump vooral van het gevecht. Ondertussen weigerde hij elke medewerking, zoals Cohn hem ongetwijfeld zou hebben geadviseerd, als hij nog had geleefd. O’Brien: ‘He doesn’t care about any of that stuff. His Democratic critics have no leverage over his conscience’.²⁰

Copy Cohn – les 22. Collect and settle ‘markers’; give favors to get favors

Trump schreef in 1987 over Cohn: ‘You could call him at two o’clock in the morning, and say “I just murdered someone.” Roy would invariably say. “Don’t worry about it: I’ll get you off.’” ²¹ Roy’s spiegelneuronen hadden een dergelijke reactie al op 11-jarige leeftijd letterlijk bij zijn eigen vader afgekeken, zo bleek uit Cohns (auto-)biografie.

In het gesprek met zijn biograaf Sidney Zion beschreef Roy zijn herinnering, bijna 50 jaar later, alsof het de dag daarvoor was gebeurd, zoveel indruk had het op hem gemaakt: ‘I close my eyes and I hear it now. A phone call in 1938. Francis Martin Junior runs over a girl and kills her. My father gets a call from Justice Martin. I hear him say, “I’ll take care of it, Frank. Be calm, Frank. It’s going to be all right.”

Het was middernacht, zijn vader was binnen een paar minuten aangekleed en vertrokken.

Roy: ‘I stay up until he comes home. “Is Frank in trouble, Dad?”

Roy’s vader: “I straightened it out.”

Roy: “How?”

Roy’s vader: “I talked with the detective. There won’t be any trouble.”

Roy: ‘And there wasn’t. My father settled all markers with Justice Martin that night.’²²

Roy’s vader, Al Cohn, had zijn eerdere schuld bij rechter Martin, ontstaan door Martins hulp bij zijn promotie, nu afgelost door met de politie te regelen dat diens zoon niet vervolgd zou worden voor het doodrijden van een kind.

‘My father settled all markers’ was een belangrijke zin in Cohns relaas. ‘Marker’ is een sleutelwoord. Cohns biograaf Zion legde uit: ‘Because we live in a world of markers. It’s an old gambling word, signifying an I. O. U. (ik ben je iets verschuldigd, FS)’. Je doet iets voor iemand, waardoor die persoon bij jou in het krijt staat. Zion: ‘Nobody understood it better, nobody played it better, than Roy Cohn. He collected markers. It was the coin of his realm. Markers were his life. What are markers? Favors. I do you a favor and you owe me a favor.’²³ Naar aanleiding van de nieuwe documentaire over Cohn, getiteld ‘Where’s my Roy Cohn?’, schreef Dailymail.com-journalist Tate Delloye dat Cohn dit zijn ‘favor bank’ noemde.²⁴

Een ‘marker’ is dus te vergelijken met een tegoedbon voor een dienst waarvan je niet precies weet wat de waarde is, maar die elk moment kan worden ingewisseld. Het staat nergens op papier, er is geen formele belofte, maar het bestaat, in beider geheugen. Dit is een belangrijk punt om te onthouden, want het verklaart een groot aantal transacties van Donald Trump voor en tijdens zijn presidentschap, in zijn relaties met andere dictators in deze wereld. Een goed voorbeeld daarvan was de wijze waarop Trump omging met de moord op een Arabische journalist.

Vrienden van president Trump could get away with murder, letterlijk, zoals de Saoedi-Arabische kroonprins dankbaar op zou merken na de moord op Jamal Khashoggi in een Turks consulaat. Op het CNN-beeld zien we een foto van Khashoggi.

Jamal Khashoggi was een in Amerika woonachtige Arabische journalist en columnist voor de Washington Post, die zich geregeld kritisch had uitgelaten over het Saoedische koningshuis en de Saoedische kroonprins Mohammed Bin Salman, MBS, een vriend van president Trump en schoonzoon Jared Kushner. De journalist was op gruwelijke wijze in koele bloede vermoord en in stukken gezaagd terwijl hij in Turkije was in 2018 om documenten op te halen. De gruwelijke moord had geheim moeten blijven, maar de Turkse regering had het ontdekt. Aanvankelijk ontkenden de Saoedische autoriteiten bij hoog en bij laag er iets mee te maken te hebben, maar de Turkse president Erdoğan, geen vriend van MBS, maakte op sluwe wijze in de daaropvolgende dagen steeds meer informatie openbaar, waardoor de ware toedracht uiteindelijk voor de hele wereld zichtbaar werd, en MBS in problemen bracht.

Ondertussen bleef Trump zijn Saoedische vriend de hand boven het hoofd houden, overduidelijk met de bedoeling ervoor te zorgen dat de kroonprins bij hem in het krijt zou komen te staan, zodat hij hem in de toekomst om een wederdienst zou kunnen vragen. Hij creëerde een ‘marker’.

Auteur Bob Woodward, tijdens de Watergate periode zelf journalist voor de Washington Post, de krant waar Khashoggi columnist was geweest, bracht het onderwerp ter sprake toen hij Trump interviewde voor zijn boek Rage.²⁵

Woodward: ‘That is one of the most gruesome things. You yourself have said.’

Trump: ‘Yeah, but Iran is killing 36 people a day, so..’

Woodward vroeg door en maakte duidelijk dat hij wist dat Trump anderen had verteld over de rol van de Saoedische kroonprins in de moord.

Trump: ‘I saved his ass. I was able to get Congress to leave him alone. I was able to get them to stop.’

De president was van de gehele situatie op de hoogte geweest, erkende hij.

Trump: ‘Well, I understand what you’re saying, and I’ve gotten involved very much. I know everything about the whole situation.’

Over kroonprins MBS zei Trump: ‘He will always say that he didn’t do it. He says that to everybody, and frankly I’m happy that he says that. But he will say that to you, he will say that to Congress, and he will say that to everybody. He’s never said he did it.’

Woodward: ‘Do you believe that he did it?’

Trump: ‘No, he says that he didn’t do it.’

Woodward: ‘I know, but do you really believe…’

Trump: ‘He says very strongly that he didn’t do it. Bob, they spent $400 billion over a fairly short period of time.’

Afgezien van het feit dat Trump de Saoudische investeringen zoals alles zwaar overdreef, maakt bovenstaande conversatie duidelijk hoe Trump de zaak Khashoggi zo had afgewikkeld dat de kroonprins er mee wegkwam. Trumps praatte zijn eigen rol goed door te wijzen op de economische belangen en door te zeggen dat Iran erger is dan Soedi-Arabië. De kern was echter: dictator MBS was een vriend van Trump.

Belangrijk detail: de kroonprins moest wel zijn rol consequent blijven ontkennen tegenover iedereen, anders werd hij een stuk lastiger te verdedigen. Steevast ontkennen behoort tot de ongeschreven regels van een cover up. Dat weet elke dictator. Trumps opzet slaagde. Een aantal lager geplaatste Saoediërs werd opgepakt en veroordeeld, en kroonprins Mohammed Bin Salman liep slechts beperkte politieke schade op. Trump ‘saved his ass’.

Later zou Trumps ‘favor’ zich uitbetalen toen de kroonprins achter de schermen zijn goedkeuring verleende aan een historische deal tussen Israël en twee aan Saoedi-Arabië geliëerde landen, de Verenigde Arabische Emiraten en Bahrein, in een verkiezings jaar. De ‘marker’ was ‘gesettled’. In het geheim, maar voor iedereen zichtbaar.

Copy Cohn – les 23. Be loyal to your friends

‘Donald is my best friend’, zei Cohn in de tijd dat ze veel samen optrokken.²⁶ Van alle eigenschappen van Roy Cohn was zijn loyaliteit de belangrijkste voor Donald Trump. Trump bracht dit punt voor het eerst ter sprake toen hij getuige was voor Cohn tijdens diens laatste rechtzaak in 1986. Trump: ‘If I summed it up in one word I think the primary word I’d use is his loyalty’.

Alle getuigenissen in Cohns voordeel hadden echter niet mogen baten. Cohn verloor de rechtzaak en werd uit zijn ambt gezet, een paar maanden voor zijn overlijden. Trump: ‘They only got him because he was so sick. They wouldn’t have gotten him otherwise.’²⁷ Ik vermoed dat Trump hardhandig werd herinnerd aan die episode toen hij zelf het coronavirus opliep in 2020, een paar weken voor de verkiezingen van 3 november. Ziek zijn tijdens een belangrijk gevecht kan je ondergang betekenen, was gebleken uit Cohns lot.

Trump herhaalde zijn compliment in zijn eerste boek The Art of the Deal, geschreven in  1987, een jaar na Cohns dood: ‘Tough as he was, Roy always had a lot of friends, and I’m not embarrassed to say I was one. He was a truly loyal guy – it was a manner of honor with him – and because he was also very smart, he was a great guy to have on your side.’²⁸

De derde keer dat Trump dit punt noemde was de keer dat hij tegen biograaf Timothy O’Brien zei: ‘Roy was brutal, but he was a very loyal guy. He brutalized for you.’²⁹

Uit Cohns eigen autobiografie, na zijn dood gepubliceerd in 1988, bleek dat de oorsprong van zijn loyaliteit en de consequenties van verraad dateerde uit zijn kindertijd: ‘For me, the overriding value of loyalty has seemed as natural as snow falling. Because I didn’t  know it was being taught. Lessons that were never intended as lessons are the lessons you never forget. I got mine at my father’s table.’

Zijn vader was rechter in The Bronx, New York. Roy Cohn: ‘I was his creature when it came to standards of loyalty. My mother as well.’ Aan zijn vaders tafel had hij alle belangrijke mensen uit die tijd gezien; hij wist niet beter: ‘I guess I always took it for granted that I’d be around powerful people, it was normal.’

Een van die belangrijke mannen was een Democratische politicus, Ed Flynn. Cohns vader, een Bronx county judge, had Flynn altijd gesteund, door dik en dun. Cohn: ‘Ed Flynn and Al Cohn were my definition of loyalty. Until I was ten years old that is.’ Roy herinnerde zich dat zijn vader een keer thuiskwam en ontdaan bleek te zijn doordat Flynn hem had verraden door hem te passeren voor een hogere benoeming. Cohns vader wist zijn promotie alsnog te bemachtigen, dankzij een andere, hoger geplaatste rechter, Francis (Frank) Martin.³⁰

‘Markers’en ‘loyalty’ hadden alles met elkaar te maken in de wereld van Cohn en Trump. Dat had Cohn zelf al op zeer jonge leeftijd geleerd. Toen rechter Frank Martin jaren later opnieuw de steun inriep van Cohns vader, dit keer bij een rechtzaak, ‘as a personal favor’, werd Martins eerder getoonde loyaliteit niet beloond. Daarna had Frank Martin nooit meer een woord gesproken met Roy’s vader.

Cohn: ‘He thought my father had double-crossed him. My mother agreed. And so did I … So there were my first lessons in the lack of loyalty in politics, first on the part of Ed Flynn towards my father, and second on the part of my father towards Judge Martin.’³¹

Roy had daarvan geleerd. Hij zou altijd trouw blijven aan zijn vrienden. Trump over Cohn: ‘You could count on him to go to bat for you, even if he privately disagreed with your view, and even if defending you wasn’t necessarily the best thing for him.’³²

Trump schreef in The Art of the Deal, ‘Cohn was never two-faced’ (‘onoprecht’ of ‘dubbelhartig’, FS). Hij legde het verder uit in zijn boek door Cohn te vergelijken met al die zogenaamde vrienden die je in de steek lieten als het er op aan kwam. Trump: ‘Just compare that with all the hundreds of ‘respectable’ guys who make careers out of boasting about their uncompromising integrity but have absolutely no loyalty. They think only about what’s best for them and don’t think twice about stabbing a friend in the back if the friend becomes a problem.’

Trumps beschrijving van disloyale vrienden bleek achteraf onbedoeld van toepassing te zijn op hemzelf. The New Yorker citeerde in 2017 een aantekening van Christine Seymour, een in 1994 overleden medewerker van Cohn, ‘Trump could be two-faced’, waarbij ze een voorbeeld aanhaalde waarin Trump een vertrouwelijke opmerking direct door had verteld. Seymour: ‘Trump did things like that always.³³ Trumps eigenbelang ging en gaat altijd voor alles. Nooit zou hij voor iemand in de bres springen als hij dacht dat dat zijn eigen belangen zou schaden.

Donald was zo’n dubbelhartige vriend geweest voor Cohn tijdens diens ziekbed, een jaar voordat Trump het volgende opschreef: ‘Roy was the sort of guy who’d be there at you hospital bed, long after everyone else had bailed out, literally standing by you to the death’.³⁴ Trump stond zelf aanvankelijk niet aan Cohns ziekbed. Integendeel, hij was de vriend ‘who bailed out’ toen Cohn aan AIDS bleek te leiden. AIDS was in de jaren ’80 een nieuwe, onbegrepen en dodelijke ziekte die in New York huishield als een moderne pest, vooral in de gay community waar Cohn zijn genot zocht.

Zelf loog Cohn tot op het einde dat hij aan leverkanker leed, maar probeerde ondertussen met experimentele medicijnen zijn dood te ontlopen. Cohns secretaresse Susan Bell herinnerde zich: ‘Donald found out about it and just dropped him like a hot potato. It was like night and day.’³⁵ Trump haalde vanaf de herfst van 1984 al zijn werk weg bij Cohn, die verbijsterd was door Donalds verraad. Cohn: ‘I can’t believe he’s doing this to me. Donald pisses ice water’.

In Cohns laatste maanden herstelde Donald het contact en ontving hem in Mar-a-Lago, zijn landgoed in Palm Beach, voor een diner met andere vrienden. Een paar maanden later, in augustus 1986, overleed Cohn, volkomen blut, met louter schulden, waaronder een enorme belastingschuld. Tijdens de begrafenisceremonie stond Trump zwijgend achterin. Cohns dierbaren hadden hem nog niet vergeven voor zijn eerder getoonde disloyaliteit.³⁶

Trump was 42 jaar toen zijn leermeester overleed. Wie zou Trump voortaan te hulp schieten in moeilijke tijden en hem met de volgende woorden het vertrouwen geven dat het allemaal goed zou komen: ‘Don’t worry, I’m going to handle your case. We’re gonna screw those bastards!’³⁷ Van wie zou Trump ooit nog met recht kunnen zeggen wat hij tegen New York Magazine had gezegd over zijn beschermheer en trouwe rechterhand: ‘He’s been vicious to others in his protection of me.’³⁸

Cohn werd een legende die voortleefde in films, documentaires, televisieseries en toneelstukken. Trump leefde voort als vastgoedmagnaat, casinobaas, televisiepersoonlijkheid en uiteindelijk als president van de Verenigde Staten. Sommigen, die wisten wat Cohn en Trump allemaal samen hadden uitgevreten, zagen de donkere wolken die zich door Trumps komst boven de hoofdstad samenpakten.

‘The cancer now consuming Washington was incubated not in that city’s notorious swamp but in the loftiest Zip Codes of New York’,³⁹ schreef toneelrecensent Frank Rich in het tijdschrift New York in april 2018, getiteld ‘The Worst Human Being who ever Lived’, waarmee hij Roy Cohn bedoelde. Rich beschreef hoe zowel de elitaire bovenlaag als de media van New York het gedrag van Cohn en Trump tot bloei hadden laten komen. Washington zou daar nu de zure vruchten van gaan plukken. En daarmee het hele land.

Rich schreef: ‘Trump flourished for decades despite being a shameless lawbreaker, tax evader, liar, racist, bankruptcy afficianado, and hypocrite notorious for his mob connections, transactional sexual promiscuity, and utter disregard for rules, scruples, and morals.’⁴⁰ Deze door Rich accuraat beschreven man werd op 20 januari beëdigd tot president van de Verenigde Staten. Zonder zijn vertrouwde rechterhand, die hem altijd terzijde stond als de wet hem op de hielen zat. Zonder zijn vertrouwde mentor, die hem altijd van advies had gediend als hij het zelf even niet meer wist. Zonder zijn vertrouwde fixer, bij wie al zijn geheimen veilig waren. Zonder zijn loyale advocaat, die voor elk juridisch probleem een oplossing wist of de beste rechter wist te vinden voor een gunstige uitspraak. ‘Where’s my Roy Cohn?’

‘Donald calls me 15 to 20 times a day’, zei Cohn ooit tegen Vanity Fair-verslaggever Marie Brenner. Cohn: ‘He is always asking, “What is the status of this… and that?” Bedenk wat die ervaring heeft gedaan met Trumps brein, 13 jaar lang, elke dag, 15 tot 20 keer aandachtig luisteren naar wat zijn rolmodel Roy Cohn ergens van vond.⁴¹

Op de vraag van president Trump, ‘Where’s my Roy Cohn?’ luidt mijn antwoord: Inside Trump’s head.